In 2019 besloot TenneT om met Scholt Energy en zes andere marktpartijen de aFRR pilot te vervolgen. Na uitgebreid testen werd voor blockchaintechnologie gekozen voor de benodigde data-uitwisseling. De eerste fase was een groter succes dan verwacht. Begin 2020 is de tweede fase van de pilot ingegaan. TenneT werkt in de tweede fase samen met Scholt Energy, Engie, Vandebron en het Duitse Sonnen E-services. Alle bedrijven dragen zelf bronnen aan.
Balancing & Sourcing Manager Walter van Alst van Scholt Energy: “Wij doen dagelijks biedingen op de regel- en reservevermogensmarkt, die door TenneT geactiveerd worden. Deze activaties zijn direct gekoppeld aan duurzame energiebronnen van onze klanten. Dit gehele proces verloopt via blockchaintechnologie, een communicatiemethode die goed blijkt te passen bij deze toepassing.
Scholt Energy draagt middels deze vooruitstrevende techniek bij aan de real-time balanshandhaving van het elektriciteitsnet. De laatste jaren hebben we veel ervaring opgedaan met slimme energiesturing. Zo zorgen wij dat onze klanten energie optimaal verbruiken, verdienen aan hun flexibiliteitsinzet en tegelijkertijd bijdragen aan de energietransitie.’’
Energietransitie vraagt om flexibiliteit
Conventionele elektriciteitscentrales en grootverbruikers leveren nu regelvermogen. Het bestaande elektriciteitsnetwerk zal echter veranderen door de energietransitie. Steeds meer elektriciteit zal duurzaam worden opgewekt uit wind en zon. Het elektriciteitsaanbod gaat daardoor steeds meer fluctueren en is moeilijk te voorspellen. Daarnaast neemt het aantal elektriciteitscentrales, die juist zorgen voor een stabiel stroomaanbod, af.
Deze veranderingen zorgen voor een hogere vraag naar levering van regelvermogen. TenneT zoekt naar nieuwe bronnen die flexibiliteit kunnen bieden. Via een leverancier of zogenoemde 'aggregator' in combinatie met blockchaintechnologie wordt de capaciteit van al die bronnen benut.
Nederlands net in balans door regelvermogen
TenneT is de landelijk netbeheerder in Nederland die verantwoordelijk is voor het in balans houden van het hoogspanningsnet. Het evenwicht tussen vraag en aanbod van elektriciteit moeten zij handhaven en herstellen bij calamiteiten. De secundaire reserve of het regelvermogen wordt voor het Nederlandse net gebruikt. De internationale term voor regelvermogen is aFRR, Automatic Frequency Restoration Reserves.
CEO Manon Van Beek van TenneT: "We geloven in verdere ontsluiting van decentrale flexibiliteit en in Europese harmonisering. Dit concept blijkt te werken. We denken dat het marktmodel ook toepasbaar zou kunnen zijn voor collega-netbeheerders in andere Europese landen. We kijken nu met andere marktpartijen en in andere landen hoe we dit verder kunnen opschalen."
Aansturing van windparken
Hoe ziet deze pilot er in de praktijk uit? Scholt Energy werkt samen met technische partijen om windpark Giessenwind binnen een reactietijd van 4 seconden aan te sturen, als reactie op de aanvraag van TenneT. De productie van een windpark is afhankelijk van windsnelheden. Het is daarom van belang om het beschikbare schakelbare vermogen altijd inzichtelijk te maken voor TenneT en realtime te kunnen meten hoeveel het vermogen van het windpark daadwerkelijk afneemt. Overproductie op het net kan met deze vorm van regelvermogen worden gereduceerd. Later in de pilot zal ook een biogasinstallatie toegevoegd worden om aan te tonen dat ook deze assets geschikt zijn voor het leveren van het aFRR product.
CEO Wim Boonen van Enervalis: “We tonen in deze pilot aan dat volatiele energiebronnen zoals windenergie flexibel kunnen worden aangestuurd. Dit draagt bij aan de stabiliteit van het elektriciteitsnet, terwijl volatiele bronnen eerder juist zorgden voor onbalans. Enervalis kijkt ernaar uit om, naast windenergie, andere bronnen van flexibiliteit toe te voegen aan het platform en de technologie verder op te schalen."
Wind farm Giessenwind is a pilot in the European DRIvE project. DRIvE ensures that initiatives can be developed to provide flexibility in the Demand Response market. This project has received funding from the European Union’ s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 774431.
